titi ZALEN : Eiruk hi nuam deuh asin

- C. Lianzama, Electric Veng
Hlemhlet (corrupt) huatawmzia ziaka sawi thinte hian Politician leh sorkar hnathawkte dem leh kawk deuh bik hian an ziakin an sawi thin a. Keiniho lah hian kan eiruk chu tim miah loin kan han pholang thin reng lah tak a. Dem awm reng pawh kan ni e. Ka eiru lai in hmu em ni tiin tan han khawh rawk dawn ila, Pu K.L. Liana te thu khawchang angin, nupa khawsak dan, kan hmu lo chung pawha an kara fanau lo piang thin atanga a lang mai ang hian kan pholan atang chuan chiang takin kan eiruk chu a lang thin a lo ni reng mai, Dik taka kan pawisa lakluh leh kan khawsak dan inmil loh dan chu mi mawl tan pawha hriat thiam mai theih a lo ni a.
Keini anga eiruk ualau taka pholang ngam hi ram dang awm ve maw? Vai unaute hi chu eiru pawh ni se eiru lo ang taka awm dan an thiamin an pholang ve chiam chiam lo ni te hian ka hre thin. Keini zawng zah a hnekin uangthuang zaw mahin uar fein kan han pholang ta thin a ni a. Ni e, vairam lamah fate sikul tha ber berah kan tir a; in chhawng ropui tak tak, thingtlang pa han luh mai ngam lohna khawpa tle nalhin kan han din a; motor leh silai ilo, nawmsip bawlna (luxury) thil in kan han inthunun ap mai a; khawi khawiah emaw ram leh in hmun, huan leh sangha dil tih ang reng kan nei thlih thliah bawk nen. Kan nupui fanauten ren lo taka hman tu pawisa an hum im em reng thei bawk.
Hetia eiruk pholan nuam kan tih chhan hi eng dang ni loin mipui in min ngaihsan phah tlat vang a ni a. Sawrkar pawisa eiru thei chu mi fing leh thil titheiah min ngai a, ngaisangin min lawma, zahin min chawinmawi thin. Biak inah thutna tha chang turin min ruat a receptionist ten a ril lama thu turin min lo hui a, puipunna hmunah thutna min lo kian thuai thin. Kan nuih ruala nuih tumin kan ti ti an ngaichang a, bán han inelh fiam nikhuaah pawh chak lo zawk nih an chuh thin. Thawhrim vanga Pathian malsawmna dawnga hausate tih thikin kan eiruk atanga Kohhran leh Pawl hrang hrang tanpuina kan pek thin chuan duhsak min hlawh tir a. Thawhlawm khawn nikhuaah vangtlang thawh chunglam thawh tura min beisei ang kan han thawh ngei a, fak kan hlawh thin.
Hetia min ngaihsan chhan hì an hlemhlet ve tho vang a lo ni a, dawrkaiin chin tawk awm loa hlep an hnial lo a, harsat denchhena thil man tihsan chiam chiam duh deuh vek an ni a, a te ber atanga a lian ber thlengin kut tling loa pawisa lak luh an phur riau. Hnathawh phu hlek lo pawisa dawn an zak lo, kan contract hna dawrawm, compensation dawha; kan petrol leh cement pawlh dal; gas tihchingpeng; tangka ngainat sualah kan lut dial a, eiruk chu hlawkthlakah ruatin hlemhlet lawm hian kan hallelui rual dial dial mai zawng a ni e! Sawrkar lah hlauh tur leh han inkhap tur chuang awm si lo; property return, anti-corruption, vigilance tih te awmze nei teh vakin kan siam lo a; NGO emaw thahnemngai intelkhawm emaw atang pawhin dodal na kan tawk lo, nu leh pa khua chu nuam sing khaw kan ti a ni ber mai, eiruk hi nuam deuh asin!
Chutia khaptu leh dodaltu awm loa mipui lawm leh chawimawi kan hlawh bawk vang hian alawm, a thei fa chuan eiruk nuam kan tiha kan eiruk sauh sauha kan pholan iar thin. Office thenkhat pawisa dekchhuak deuh phei chu a lian ber thlengin eiruk chanvo insiam thliah ni awmin min sawi. Nu thenkhat, "Tun thla chu Mama chu i hlawh pangngai chauh a ni maw i rawn hawn." lo ti tawk lah bo lo! Heiti a anih avang hian eiruk tur hre lo pawhin min awt a, eiruk tur an dap a, mi fel tam tak, chu thlemnaah chuan kan hnuk lut a, eiruk chu a lo hluar ta hle mai a ni. Heng thlemna laka fihlim, ram leh hnam tana tihtakzeta ngaihtuahna hmang Baal hmaa thingthi ngai lo an tih anga mi rinawm an awm. Thenkhat chuan mi rinawm lo hi tlem te zawk an ni a, an thawm hi a ring mai mai a ni tiîn an sawi bawk, eiru ngawl vei tak tak chin chu them deuh pawh an ni ang e. Hlemhle ram thlan chhuah hmatawng pawi India-ah Mizoram chu a hmahruai pawl kan niin an sawi a, eiruk hi a hluar ngiang zawk a ni ang.
Kan sawi tak ang mi rinawm, sawrkar hnathawk zingah za zela 25 an awm ang em? Hnam dang Mizorama hna sang tak thawk, a dik avanga an um haw tak pakhat chuan, "Mizoram chu Brig. T. Sailo leh kei chauhin kan hmangaih," tiin a sawi e an ti a, za zela 25 chu a ring phak lo hle
Thenawm State te pawhin, "Keini'n Chenga siki kan ei lain nangsri chu chengah siki thum in ei a," min ti a ni awm asin. Pi teh puten "Buh dehnaalh buh a bua," an lo ti thin a; pawisa dehchhuahna hmunah chuan uiawm tham lo te chu lo bua pawh ni se, hmun lia then hmun thum chu sawi loh, hmun khat pawh chu tihbuak riral chi a nih loh laia Ram hmasawana hna thawhna tur pawisa hmun lia then hman khat chauh hian a lo thawk tak tak te hi a ni dahrual ang a!
Duhäm hi milem biakna a nih ngai chuan kan hnam pum hian milem kan lo be reng mai a lo nih dawn hi. He thìl tha lo tak hi Kohhranah pawh a zam lut a: Pathian Lehkhabu Thianghlim meuh pawh chhut dik lo, duham vangin hralh chhuah chiam a nih hi. Pathian hnam thlan inti, Israel ten milem an biak vanga hremna namen lo an tuar tih Ezekiela bua a lan ang hian Pathian zawn chhuah rama inchal Mizote hi kan rin loh hlana duham milem biaknaa kan lo lut thuk hle mai hi, kan insiam that vat loh chuan Drugs leh AIDS leh Cancer tea hrem kan tawh mek aia nasa zawk hremna kan tawk lo ang tih a sawi ngam ta loh e. Hetiang dinhmun tha lo taka min dintiru hi tudang ni loin mipui hi kan ni a, hlemhlet do ngam lo leh do phal lo sawrkar siam thintu pawh keimahni mipui bawk. Sial rangin sial rang kan hring thin a lo ni.
Mipui hian kan ngaihdan thlakin eiruk hi hlawkthlaka ngaia chawimawi tawh loin kan hnam hmelma lian a ni tia ngaihdan kan siam a hun ta. Chutia mipul ngaihdan a înthlakthleng theih chuan, tihtakzeta ram leh hnam tana inpe, hlemhletna do ngam leh do phal sawrkar huaisen kan siam thei tawh ang a, eiru thin pawh inthlahrungin kan sim dial mai ang. Chutiang hum thleng thei tur chuan lungrual taka Drugs kan do ang hian HLEMHLETNA hi, politician emaw, sawrkar hnathawk emaw tumah inmawhchhiat loin; tawngka mai ni lo, programme fel tak nen, tharum tel rih lo tih takzet awmze neia kan do a ngai. Ruahtham loh Hlado, 'Hnam that nan e, I hneh ang u, Ruihhlo Hlemhletnate' tia kum 2005 Chapchar Kuta chham chhuah ang khan kan hmelma lian HLEMHLET-na hneh turin ral rel thiam hruaitu huaisen kan mamawh ta a nih hi, TUNGE MIN HRUAI ANG?