Chronic Gastric leh ke mu nei buaina
Zawhna: Ka pu, Zalen Weekly hi ka lo chhiar thin a, ka hlawkpui takzet e. Kum 64 ka ni ve mek tawh a, pensioner ka ni a, Aizawl Thuampui veng ah ka awm. Ka Zawhna - Chronic Gastric problem leh Ke Mu ka nei a. Zuk leh hmuam - kuhva, sahdah, tuibur, khaini, etc ka ti lova. Zu ka ngheina kum 8 a ni tawh a. Doctor hrang hrang ka rawn a, pum damdawi chi hrang hrang ka ei thin. Ultrasound leh Endoscopy pawh ka ti tawh thin a, damdawi min chawhte ka ei thin, mahse a sawt teh chiam lo. Pum/ Kaw puar vang nge vawih hi a zing riau. Sa hi Arsa leh Sangha lo chu ka ei tawh lo. Tin ke mu hi - kephah dinglam kum 3/4 vel chu ni tawh, a mu chiah chiah a, nikum atangin dinglam pawh a mu leh tawh. (Zalen dt.13 April issue pawh ka lo chhiar). 2020 September khan ka hnungzang ruh/Spinal zai ka ni a, Thir (platinum an ti emawni) kilh veh a ni a, lakchhuah tawh loh turin. Zunthlum ka nei a. Test hnuhnung berah fasting sugar 110, PP 114 (April 10 a test) a ni. Min zaitu doctor nikuma ka rawn chuan therapy la turin min ti a, damdawi pawh min chawh nual a. Therapy ka la lem tawh lo, tunhma ka lak thin in tangkai vakin ka hre lo. Tuktin ka theih ang angin zing dar 5 velah ka walk thin. Tin taksa/vun hi kum 2/3 vel kalta atang khan va tih palh in rawn tek deuh thawt, current shock ang deuhin awm zauh zel. Min advise theih chuan ka lawm hle ang.
- Luaihnuna. Thuampui
Chhanna: I zawhna avangin ka lawm e. Insawiselna leh harsatna i nei nual mai a. A mal te te in han chhan kan tum dawn ange. Doctor te i lo rawn nual tawh a, eng ang damdawi te nge an chawh che i sawi lova. Engpawhnise, damdawi chu i ei nual tawh niin a lang. Tin, zunthlum i neih thu i sawi a, I blood sugar test hnuhnung ber (Fasting leh PP) zat en hi chuan i control tha viau niin a lang. Chutih rual chuan zunthlum nei te chuan kan sugar control a that leh that loh intehnan a khat mawi tawkin glycosylated hemoglobin (HbA1c) hi test zeuh zeuh a tha hle.
I ke mu chungchang hi han khel hmasa ta ila. Tun hnai chho ah i taksa/vun tek thin te i neih belh leh bawk a. Heng harsatna te hi nerve lam fel lo engemaw tak a ni thei ang. Nerve lam fel lo Peripheral Neuropathy vangin hetiang hi a awm duh hle a. Zunthlum nei te hian an nei duh he bawk a. Chubakah spinal surgery (zai) lo tawk tawh i ni a, hemi kaihhnawih vanga awm hi a ni thei bawk ang. Therapy i la tawh tih i sawi a, i ngeih lo anih chuan in check nawn leh a tha hle. Neurologist thiam tak kan nei a, lo inentir thei la i sawtpui ka ring.
Chronic Gastritis i nei niin i sawi a, Endoscopy i lo tih tawh bawk avangin damdawi te pawh i ei nual tawh anih ka ring a. Endoscopy ah hian ulcer thlen thei hrik test (HP test) i ti tel ngei chuan a rinawm a. He test hi a positive chuan damdawi chi 3 hmanga enkawl a ngai thin. Tin, pumpui lawng hi taksa stress hrang hrang vang te in a awmin a rawn chhuak leh (relapse) leh fo thei bawk. Zan mut that loh, ei leh in hunbi mumal lo vang te in a awm duh bawk.
I kum ngaihtuahin exercise regular takin i la hi i fakawm hle mai. Tin, zuk leh hmuam i insum thu i sawi a, I entawn tlak hle mai. Hetiang lifestyle hi lo chhunzawm reng thei la. Kum a tam tawh hi chuan hriat lem lohin stress, a bikin rilru ti hah thei thil hi a tam duh a. Chuvangin stress nei tlem tur zawngin awm dan thiam te pawh a tul thei ang. Zunthlum i neih tel avang hian ei leh in lam lo fimkhur chhunzawm la. Pum lam ti buai thei mawm lutuk, thak emaw uih lam chi te pawh lo insum thei bawk la, I harsatna chu ziaawm lam a pan theih i beisei ang.