Mahni invawn theihna nen Social Media hmachhawn a tul
Digital World-ah kan cheng tawh a, khawvel thil inlumlet dan mahni awm hmun aṭangin kan thlirin kan hre thei vek tawh a, Social Media-ah hian thil en kim sen loh ennawm tam tak a awm reng a, inrawlh kim sen loh tur chai tur thu a awm reng bawk. Thiamna sang zelin a hrin chhuah Artificial Intelligence (AI) hmangin thil nihna tluk thawthângin kan duhzawng a siam theih tawh a, fimkhurna tur hi a tam ta khawp mai.
Smart Phone kan hum fer fur tawh a, a hmang tute zingah smart loh fe fe kan la tam viau thung. Phone hmanga in awm tlei kan pung zel a, khawvel ram 15 a thalai kum 16 aṭanga upa lam kum 64 inkarte Screen time an zir chiannaah chuan, ni khatah darkar 7-9 an khawih tlângpui. Ngaihnawm deuh chu, hnathawk nasa ram Japan hian darkar 3 bawr chauh an khawih a, Smart Phone khawih bikah pawh a hniam ber niin darkar thum bawr tho an khawih! China hian naupangte tan Phone khawih inkaihhruaina dân an siam a, khawvel pum ang pawhin Phone khawih tlem zingah Japan nen hian an lang nghe nghe. Heta tanga lang chiang tak chu, hun awmze neia hmang thiam an nihna leh hna an thawh nasatzia hi a ni.
Kan Phone aṭangin thil a tih theih vek tawh avangin a theihna kan hai chhuah thiam poh leh kan hmang ṭangkai zel dâwn tihna a ni a, hetih lai mêk hian kan zavai hian Chanchinbu mi kan ni thei vek tawh a, amah erawh chu Media, journalism ethics man lem lo va, inti journalist, inti Youtuber kan kat nuk mai te hi a veiawm ta. Sawrkar hian an inkaihhruaina dân mumal tak siam vat se a duhawm hle.
Kan thil hriat hmasak ber zel hi tehfung atan hman a rem lo thin fo. Side A chauh thlir lovin Side B kan thlir tel fo a tul. News kan hriat te, thil thleng thut (Breaking News) etc te hi post hmasa ber tu nih châkna rau kan nei tlat mai zel a, heti lama thawktu - Media /Journalist mi te pa pek thiam hi kan zir thar a ngai. Miin a smart phone aṭanga ei a zawng a nih chuan thu dang ni se, chutiang ni si lo a, zing thawh atanga zan mut hun pelh thlenga online reng chi kan nih chuan, atchilh thil a ni tawh a, a dik tawh lo hle.
Nileng zankhuaa online reng kan nih chuan kan in enfiah a tul. Social media hian min thunun nge ka thunun? Kan hun pek tamzia chhût ila, tangkaina leh hlâwkna nei mang lo thu khel reng chi nih phei chuan, hnung tawlh lam kan pan zel tihna a ni.
Social Media site hrang hrangah hian nakina hrehawm kan tih lehna tur leh kan zah lehna tur hi chhawp chhuah loh a him tih kan hriat a va tha em! Media hi a kengtu kan ni emaw, a entu kan ni emaw, kan zalênna sirah hian mawhphurhna lian takin min hual reng tih hriat a tha. Ram, hnam leh mipui tana tha tura thu huaisen sawi a ngaih hun leh pen chhuah a ngaih hun a awm a, chuti ni lo a, keimahni avânga mi chhungkua leh mi dangte hrehawm taka an lo awm hi a dik lo hle. Thu chinfel harsa mi chhungkaw buaina, kei leh ka chhungkaw tana thil ṭangkai miah lo thil tam takin min hual reng a, thil reng reng hi a chin tawk a awm a, mi thenkhat chu an talbuai phah fo reng a ni.
Kan eizawnna kawngah kan tul ta hle a, hetiang khawvel vir mek karah hian, mi tam tak chuan phone en loh hunte an insiam hial tawh! Rilru ipika awm lai phei chuan, tangkaina nei lo leh min hliam thei thu hraw pui pui chhiar kher hi a ngai lo a, scroll liam hun neih a ṭul tulh tulh dawn. Mahni chhungkaw leh mimal buaina chungchang phei chu, vantlang hriatah tarlan a him lo. Min lo relpuitute hi min hmangaihtu an ni lo fo a, buaina tipunluntu an ni thei a; a thiam lo hmasa erawh keimahni kan ni si ang. Hei hi zir chhuah tur a awm mek.
Social media ah eng emaw a ri hluai a, a dikna leh dik lohna te, thûk zâwka ngaihtuah peihnate nei lo a, pawngpaw thlek dual dual hian rah tha aiin rah chhia a thlen mek em tih ngaihtuah ngun a ngai ta. Hetiang hunah hian, rilru fim nena a tak ram chai ngam kan mamawh fo a, tawnhriat ngah tawh val upate tangkaina kan mamawh tulh tulh mai thei. Uchuak taka thatna lantir a, uchuak taka duh lohna lantir leh chi kan ni em tihte pawh inenfiah fo a ngai. Fim taka thlirtu ni chunga, mahni invawn theihna nen social media hmachhawn hi a tul ta..